« ما بنی بناءً فی الاسلام احب إلی الله من التزویج؛ (مستدرک الوسائل، ج 14، ص 153.) نزد خداوند هیچ بنایی محبوبتر از خانه ای نیست که از طریق ازدواج آباد گردد.»

و نیز می فرمایند: «برای مرد مسلمان(بعد از ایمان به اسلام) فایده ای برتر از همسری مسلمان نیست که مرد با نگاه به او شادمان گردد و...» (بحارالانوار، ج 10، ص217.)

با اینکه در اسلام در مورد مباحث مهمی چون ازدواج کردن، اجتناب از تجرد، آداب ازدواج و... بسیار بحث شده و مسیر برای مومنان هموار و روشن گردیده است، اما در کنار آنها بحث بسیار جالب دیگری با عنوان «ازدواج های ممنوعه» نیز مطرح می شود که بررسی آن لازم و ضروری به نظر می رسد.

در اسلام ازدواج های ممنوع به چند دسته تقسیم می شوند:

• الف) ازدواج با محارم

« برای شما (ازدواج با) مادرانتان و دخترانتان و خواهرانتان و عمه هایتان و خاله هایتان و دختران برادران و دختران خواهرانتان و مادرانی که شما را شیر داده اند و خواهران رضاعی شما و مادران همسرانتان و دخترانشان حرام است... » (سوره نساء، آیات 22 و 23)

محارم سه دسته اند:

1. نسبی: برخی از زن و مردها به واسطه خویشاوندی بر هم محرم شده و نمی توانند با هم ازدواج نمایند.

محارم مرد:

محارم زن:

2. سببی: افراد به واسطه ازدواج بر برخی دیگر محرم می شوند.

کسانی که پس از عقد به داماد محرم می شوند:

کسانی که پس از عقد به عروس، محرم می شوند:

3. رضاعی: اگر کودکی، شیر زنی غیر از مادر خود را ( با شرایط خاصی) بنوشد، به آن زن و بستگان او محرم می شود. در اصطلاح به این نوع رابطه، محرمیت رضاعی یا شیری گفته می شود.

شرایط شیرخوارگی محرمیت:

-شیر زن، محصول زایمان و آمیزش حلال باشد. یعنی اگر زنی بدون زایمان کودک را شیر بدهد یا از راه زنا زایمان کرده باشد، به کودک محرم نمی شود.

• ب) ازدواج با کافر

در دین مبین اسلام فرد مسلمان حق ازدواج با کافر و مشرک را ندارد. چه به طور دائم، چه به طور موقت. ولی ازدواج موقت مرد مسلمان با زن اهل کتاب، مانند یهودی و مسیحی جایز است. (همان، ص 285)

« ... هرگاه زنان را مومن یافتید آنها را به سوی کفار باز نگردانید. نه آنها برای کفار حلالند و نه کفار برای آنها حلال ... » (سوره ممتحنه، آیه 10.)

« با زنان مشرک ازدواج نکنید، مگر آن که ایمان آورند و همانا کنیزکی با ایمان بهتر از زن آزاد مشرک است، هر چند از حسن او به شگفت آیید و زن به مشرکان ندهید، مگر آن که ایمان آورند و ...» (سوره بقره آیه 221)

• ج ) ازدواج با زن عده دار

« و در باره آنچه شما به طور سربسته از آنان (در زمان عده شان) خواستگارى کرده یا (آن را) در دل پوشیده داشته اید بر شما گناهى نیست‏. خدا مى دانست که (شما) به زودى به یاد آنان خواهید افتاد ولى با آنان قول و قرار پنهانى مگذارید مگر آنکه سخنى پسندیده بگویید و به عقد زناشویى تصمیم مگیرید تا زمان مقرر به سرآید و بدانید که خداوند آنچه را در دل دارید مى داند پس از او بترسید و بدانید که خداوند آمرزنده و بردبار است.» (سوره بقره آیه 235)

عده به مدت زمانی گفته می شود که زن بعد از وفات شوهر یا پس از جدائی از او، باید در آن مدت از ازدواج امتناع ورزد.

انواع عده:

• د) ازدواج با زن شوهردار

« و زنان شوهردار (بر شما حرام است) مگر آنها را که (از راه اسارت) مالک شده‏اید (زیرا اسارت آنها در حکم طلاق است). اینها احکامى است که خداوند بر شما مقرر داشته است ... » (سوره نساء ، آیه 24)

براساس این آیه زنان غیر مسلمانى که در جنگ ها به اسارت مسلمانان در می آمدند، اسارتشان بمنزله طلاق از شوهران سابقشان تلقى می شده و اجازه داشتند پس از اتمام دوره عده شان با فرد دیگری ازدواج نمایند. این حکم درست مانند حکم زن غیر مسلمانى است که با اسلام آوردنش، رابطه اش با همسر سابقش (در صورت ادامه کفر) قطع ‏گردیده و در ردیف زنان بدون شوهر قرار می گیرد.